Deklinacja II.
Do deklinacji II należą rzeczowniki o temacie zakończonym na samogłoskę -o (która wyraźnie występuje w gen. plur.). Rzeczowniki zakończone w nom. na -us i -er są rodzaju męskiego, zakończone na -um są rodzaju nijakiego. Wszystkie rzeczowniki drugiej deklinacji niezależnie od rodzaju mają w gen. sing. końcówkę -i. Należy więc zapamiętać każdy rzeczownik w nominatiwie i genetiwie: servus, servi - niewolnik; puer, pueri - chłopiec, templum, templi - świątynia.
Jeden rzeczownik nie ma typowej końcówki w nominatiwie, jest to vir, viri - mąż, człowiek Jako przykład podaję odmianę rzeczowników dominus, domini - pan; puer, pueri - chłopiec; vir, viri - mąż, czowiek, cubiculum, cubiculi - sypialnia; w liczbie pojedynczej i mnogiej:
Casus: | Singularis | Pluralis |
N. | dominus | domini |
G. | domini | dominorum |
D. | domino | dominis |
Acc. | dominum | dominos |
Abl. | domino | dominis |
V. | domine! | domini! |
Casus: | Singularis | Pluralis |
N. | puer | pueri |
G. | pueri | puerorum |
D. | puero | pueris |
Acc. | puerum | pueros |
Abl. | puero | pueris |
V. | puer! | pueri! |
Casus: | Singularis | Pluralis |
N. | vir | viri |
G. | viri | virorum |
D. | viro | viris |
Acc. | virum | viros |
Abl. | viro | viris |
V. | vir! | viri! |
Casus: | Singularis | Pluralis |
N. | cubiculum | cubicula |
G. | cubiculi | cubiculorum |
D. | cubiculo | cubiculis |
Acc. | cubiculum | cubicula |
Abl. | cubiculo | cubiculis |
V. | cubiculum! | cubicula! |
We wszystkich deklinacjach, zaróno w singularis jak i pluralis rzeczowniki i przymiotniki mają vacativus taki sam jak nominativus. Jednak nie ma reguły bez wyjątków - i w tym wypadku wyjątkiem są rzeczowniki i przymiotniki dekl. II zakończone w nom. sing. na -us, które w voc. sing. mają końcówkę -e:
dominus - pan; domine! - panie!
Marcus - Marek; Marce! - Marku!
W kilku wypadkach w vocativie jest końcówka -i:
filius - syn; fili! - synu!
zaimek meus - mój, mi! - mój!
Publius - Publiusz; Publi! - Publiuszu!
Vergilius - Wergiliusz; Vergili! - Wergiliuszu!
<< poprzedni następny >>
|