Wymowa


głoska wymowa przykład wymowa
y
i
syllaba
lyra
mysterium
sillaba
lira
misterium
ae
e
Aegina
Aegyptus
Maeander
Egina
Egiptus
Meander
oe
e
Oedipus
Poenus
foedus
Edipus
Penus
fedus
au
au
Augustus
auspicium
aut-aut
Augustus
auspicium
aut-aut
eu
eu
Europa
Euboea
Eurydice
Europa
Eubea
Euridice
c
c
tradycyjna wymowa przed samogłoska-
mi: e, i, y, ae, oe
Cerberus
censura
cedrus
Cicero
medicina
Cyprus
cymbalum
Caesar
coemetarium
Cerberus
censura
cedrus
Cicero
medicina
Ciprus
cimbalum
Cesar
cemetarium
c
k
zawsze przed:a, o, u oraz przed spółgłoską i na końcu wyrazu
Calabria
Calissia
columna
contactus
cultura
madicus
doctor
ecce
hic
Kalabria
Kalissia
kolumna
kontaktus
kultura
madikus
doktor
ekce
hik
ch
ch
schola
chirurgia
chorus
schola
chirurgia
chorus
ngu
ngw
lingua
sanguis
bilinguis
lingwa
sangwis
bilingwis
ph
f
philosophus
Philippus
phoca
filosofus
Filippus
foka
q
zawsze z u
kw
quaestor
Quintus
quo vadis?
kwestor
Kwintus
kwo wadis?
rh
r
Rhodanus
Rhamses
Rodanus
Ramses
s
s
Asiaticus
Aesopus
rosa
Asiatikus
Esopus
rosa
th
t
theatrum
Theodorus
teatrum
Teodorus
ti
ti*
Terentia
meditatio
laudatio
Terentia
meditatio
laudatio
v
w
Vistula
Varsovia
Victoria
villa
Wistula
Warsowia
Wiktoria
willa
x
ks
extra
rex
excellentia
ekstra
reks
ekscellentia
z
z
w wyrazach obecgo
pochodzenia
Zephyrus
gaza
Zefirus
gaza

* Przed samogłoską często słyszy się błędną wymowę -cj, -sj

U w a g a 1. Są wypadki, kiedy dwie stojące obok siebie samogłoski a+e, o+e nie tworzą dwugłoski (dyftongu), lecz należy je wymawiać oddzielnie; np. poeta wymawia się po-eta, poesisi po-esis, aer a-er

U w a g a 2. Zaznaczyliśmy powyżej, że wymowa łac. c jak c jest wymową tradycyjną, utrzymującą się w wielu krajach m.in. w Polsce. Rzymianie wymawiali w każdej pozycji c jak k, a więc Kikero, Kiprus, Euridike; świadczą o tym transkrypcja grecka oraz wyrazy pochodzenia łacińskiego w językach nowożytnych, np. niem. Kaiser z łac. Caesar, niem. Keller z łac. cella. Dzisiaj coraz częściej stosuje się właściwą wymowę, zwłaszcza na kongresach międzynarodowych, na których uczeni przemawiają w języku łacińskim. Można więc, nie trzymając się wymowy tradycyjnej, we wszystkich wypadkach wymawiać c jak k.

U w a g a 3. Przymiotniki pochądzące od imion własnych pisze się w łacinie dużą literą, np. lingua Latina, theatrum Graecum, philosophus Romanus, natio Polona, Universitas Varsovienis.

Za Lidią Winniczuk "Lingua Latina".