I. Części mowy odmienne - rzeczownik, przymiotnik, zaimek, liczebnik; czasownik
Jezyk łaciński należy do grupy języków fleksyjnych, to znaczy są w nim części mowy, które składają się z tematu i zakończenia, a przy tym w różnych formach przyjmują różne końcówki. Odmina rzeczowników, przymiotników, liczebników, zaimków (przez przypadki, liczby, rodzaje) nazywa się deklinacją; odmiana czasowników (przez osoby, liczby, czasy, tryby, strony) nazywa się koniugacją. W języku łacińskim jest pięć deklinacji i cztery koniugacje.

1. Rzeczowniki - nomen substantivum, przymiotnik - nomen adiectivum, zaimek - pronomen, liczebnik - nomen numerale mają:

U w a g a. Należy zwrócić uwagę na to, że język łaciński nie ma przypadka odpowiadającego "miejscownikowi". Archaiczna łacina miała ten przypadek - casus locativus, lecz wyszedł on z użycia i funkcję miejscownika spełnia ablativus z odpowiednim przyimkiem. W kilku przypadkach dawny locativus zachował się (np. rzeczownik domus, -us - dom)

2. Przymiotniki odmieniają się także przez stopnie - gradus:

U w a g a. Określając rodzaj, liczbę, przypadek, stopień opuszczamy termin ogólny: genus, numerus, casus, gradus, podajemy tylko określenie, np.: schola - nominativus singularis i.t.p.

3. Czasownik - verbum odmienia się przez:

a. trzy osoby (personae)

b. dwie liczby (numeri):
- pojedynczą - numerus singularis (sing.)
- mnogą - numerus pluralis (plur.)

c. sześć czasów (tempora), a mianowicie:
- czas teraźniejszy - tempus praesens (praes.)
- czasy przeszłe:
* niedokonany - tempus imperfectum (imperf.)
* dokonany - tempus perfectum (perf.)
* czas zaprzeszły - tempus plusquamperfectum (plusquamperf.)
- czasy przyszłe:
* czas przyszły - tempus futurum primum (fut. I)
* czas przyszły dokonany - tempus futurum exactum (fut. II)

d. dwie strony (genera)
- strona czynną - genus activum (act.)
- strona bierną - genus passivum (pass.)

e. trzy tryby (modi)
- tryb orzekający - modus indicativus (indic.)
- tryb rozkazujący - modus imperativus (imper.)
- tryb łączący (przypuszczający) - modus coniunctivus (con.)

Czasowniki w łacinie tworzą także kilka formacji imiennych, których funkcja i zastosowanie zostaną szczegółowo omówione, są to:
bezokolicznik - infinitivus (inf.)
imiesłów - participium (part.)
rzeczownik odsłowny - gerundium
przymiotnik odsłowny - gerundivum
celownik odsłowny - supinum
Łacina jest bogatsza w formy bezokolicznika, gdyż tworzy je dla czasu teraźniejszego, a także dla czasu przeszłego i przyszłego. Gerundium, gerundivum i supinum są to formacje charakterystyczne dla języka łacińskiego.

II. Części mowy nieodmienne:

1. przysłowek - adverbium
2. spójnik - coniunctio
3. przyimek - praepositio
4. wykrzyknik - exclamatio

Za Lidią Winniczuk "Lingua Latina".